وضعیت پذیرش دانشجوی پولی در دانشگاه ها

پذیرش دانشجوی شهریه پرداز یا پولی بر اساس مصوبه مجلس تقریبا با شرایطی مانند دوره‌های شبانه دانشگاه‌های دولتی همراه با برگزاری آزمون ورودی امکانپذیر شده است. گروه حوزه و دانشگاه خبرگزاری مهر در گزارشی به بررسی تصمیمات 22دانشگاه کشور در این زمینه پرداخته است.

براساس مصوبه نهایی مجلس شورای اسلامی، پذیرش دانشجوی پولی در دانشگاه‌های دولتی مجاز خواهد بود اما شرط برگزاری کنکور برای این دانشجویان نیز تسری می‌یابد و شرایطی تقریباً مشابه دوره‌های شبانه دانشگاه‌های دولتی در حال حاضر برای آنها فراهم می‌شود. 

پذیرش دانشجوی پولی تنها به امسال اختصاص ندارد و در سالهای 82 تا 83 نیز دانشگاهها مجاز بودند نسبت به پذیرش دانشجوی پولی اقدام کنند البته در آن زمان پذیرش دانشجوی پولی بدون کنکور و تنها در شعب بین المللی و دوره های مشترکی که دانشگاهها با دانشگاههای خارج از کشور برگزار می کردند، صورت می گرفت.

سناریوی اعتراض دانشجویان به پذیرش دانشجوی پولی

اعتراض دانشجویان نسبت به پذیرش دانشجوی پولی از سالهای اولیه دهه 80 شروع شد به عنوان مثال دانشگاه صنعتی اصفهان در همین سال، بدون برگزاری آزمون اقدام به پذیرش 40 دانشجو در رشته عمران با اخذ شهریه 45 میلیونی (در هرترم) کرد که این دانشگاه طی  چند هفته شاهد اعتراض وسیع تشکل های دانشجویی به پولی شدن دانشجو بود. 

اعتراضات گسترده دانشجویان دانشگاه های کشور در شهرهای مختلف به پذیرش دانشجوی پولی، بدون توجه به رتبه های پائین دانشجویان پذیرش شده و تنها بر اساس دریافت دهها میلیون تومان پول صورت گرفت و منجر به صدور چندین بیانیه از سوی دانشجویان معترض دانشگاه ها شد. 

استدلال مخالفان دانشجوی پولی

مخالفان دانشجوی پولی بر این باور بودند که این موضوع ممکن است فتح بابی شود که در دوره های روزانه نیز پذیرش دانشجو به شکل شهریه ای صورت گیرد و بنابراین ورود دانشجو با پرداخت پول میسر شود که این امر ضمن اینکه تجربه تلخ مدارس غیرانتفاعی در کشور را تکرار می کند دانشگاه را تنها ویژه پولداران خواهد کرد.

استدلال موافقان دانشجوی پولی

موافقان این موضوع نیز معتقد بودند شعب دانشگاهها می تواند ظرفیت پذیرش در دانشگاهها را افزایش دهد و از خروج بخش عمده ای دانشجو از کشور جلوگیری کند در نتیجه از مشکلات فرهنگی زیادی که گریبانگیر دانشجویان ایرانی در خارج از کشور می شود پیشگیری کنند. 

منتفی شدن پذیرش دانشجوی پولی سالهای 82 و 83

پذیرش دانشجوی پولی در این سالها پس از اعتراضات دانشجویان منتفی شد.

بار دیگر؛ پذیرش دانشجوی پولی با تصمیم مجلسی ها

پس از لغو پذیرش دانشجوی پولی بار دیگر این نوع پذیرش دانشجو با رأی نمایندگان مجلس شورای اسلامی توسط دانشگاهها انجام می شود. البته این بار این نوع پذیرش با ایراداتی از سوی شورای نگهبان دستخوش تغییرات شد.

ایرادات شورای نگهبان به لایحه برنامه پنجساله پنجم توسعه نسبت به پذیرش دانشجوی پولی کارساز و دو تبصره به انتهای ماده 24 به این شرح الحاق شد:

تبصره5- نحوه پذیرش دانشجو موضوع بندهای (ح) و (ی) این ماده در مقاطع مختلف به پیشنهاد هیئت امنای این دانشگاه‌ها و موسسات یاد شده و حسب مورد با تایید وزارتخانه‌های ذیربط و با رعایت قانون پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها مصوب 16 آبان ماه 1386 خواهد بود.

در مقاطع کارشناسی ارشد و بالاتر با استفاده از ظرفیت‌های جدید از طریق امتحانات ورودی موسسات یاده شده با در نظر گرفتن توان علمی داوطلبان با رعایت ضوابط سازمان سنجش آموزش کشور خواهد بود.

تبصره 6- مدرک تحصیلی دانشجویان موضوع بندهای (ح) و (ی) این ماده با درج نوع پذیرش در محل تحصیل صادر می‌شود. مجلسی‌ها پیش از این در بند (ح) ماده 24 برنامه پنجم مقرر کرده بودند، "دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی مجازند از ظرفیت مازاد بر سهمیه آموزش رایگان خود یا ظرفیت‌ های جدیدی که ایجاد می ‌کنند بر اساس قیمت تمام شده یا توافقی با بخش غیردولتی و با تایید هیئت امنا در مقاطع مختلف دانشجو بپذیرند و منابع مالی دریافتی را حسب مورد پس از واریز به خزانه کل به حساب درآمد های اختصاصی منظور کنند."

کدام دانشگاهها دانشجوی پولی می پذیرند

پس از تصویب نهایی مجلس، روسا و معاونان 22 دانشگاه کشور در خصوص پذیرش دانشجوی پولی یا شهریه پرداز در گفتگو با مهر، برنامه های خود را اعلام کردند.

 

جدول پذیرش دانشجوی پولی در 22 دانشگاه کشور

 

ردیف	دانشگاه	وضعیت پذیرش دانشجوی پولی
1	تهران	پذیرش دانشجوی پولی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در پردیس کیش انجام می شود
2	فردوسی مشهد	پذیرش دانشجوی پولی درسال جاری انجام خواهد شد
3	شیراز	پذیرش دانشجوی پولی بر اساس شیوه قبلی انجام می شود
4	صنعتی سهند تبریز	پذیرش پولی دانشجو در صورت مازاد ظرفیت درسال جاری انجام می شود
5	صنعتی اصفهان	برنامه ای برای پذیرش دانشجوی پولی وجود ندارد
6	شهرکرد	ساختارهای لازم باید فراهم شود تا آن موقع پذیرش انجام نمی شود
7	بیرجند	هنوز آیین نامه پذیرش دانشجوی پولی ابلاغ نشده است
8	شهید چمران اهواز	تاکنون بررسیهای لازم برای این موضوع انجام نشده است
9	یزد	دستوری صادرنشده است
10	زابل	صحبتی نشده است
11	کاشان	ساز و کار لازم وجود ندارد
12	سیستان و بلوچستان	اقدامی صورت نگرفته است
13	کردستان	برنامه ای نیست و در آینده باید ظرفیت را دید
14	صنعتی اصفهان	اقدام به پذیرش دانشجوی پولی نمی کنیم
15	خلیج فارس	در جریان قرار نگرفتیم و برنامه ای برای آن نداریم
16	یاسوج	باید تصمیم گیری شود
17	بوعلی همدان	تعریفی برای پولی یا غیر پولی وجود ندارد
18	صنعتی ارومیه	دانشگاه جدیدالتاسیس است و برنامه ای نداریم
19	دامغان	آیین نامه ابلاغ نشده است
20	صنعتی خواجه نصیر	تصمیمی گرفته نشده است
21	امام خمینی قزوین	باید به تایید هیئت امنای دانشگاه برسد
22	سمنان	تصمیم گیری نشده است

 

سید مهدی قمصری - معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران در زمینه پذیرش دانشجوی پولی در دانشگاه به مهر گفت: لفظ " دانشجوی پولی" غلط  و در جامعه تلقی این است که عده ای بدون شرکت در آزمونهای رسمی و با پرداخت پول می خواهند وارد دانشگاه شوند که این ضد ارزش است.

وی افزود: در دانشگاه تهران براساس اعلام دانشکده ها و گروه های مختلف آموزشی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشجوی شهریه ای درسال جاری در پردیس کیش پذیرش می شود.

محمد موذنی - رئیس دانشگاه شیراز نیز تاکید کرد: دانشگاه شیراز هنوز بر اساس شیوه قبلی در پردیس بین الملل خود اقدام به پذیرش دانشجوی شهریه پرداز می کند و تاکنون در زمینه تغییر رویه خود نسبت به پذیرش دانشجوی پولی بر اساس مصوبه جدید، موردی را در دستور کار ندارد و نیاز به بررسی دارد.

از منظر محمد خواجوی معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد، دانشجوی پولی با دانشجوی شبانه یکی است و طبق روال سالهای گذشته پذیرش دانشجوی شهریه پرداز در این دانشگاه صورت می گیرد.

محمدرضا چناقلو - رئیس دانشگاه صنعتی سهند تبریز نیز تنها با شرط مازاد بر ظرفیت اعلام کرد که دانشجوی شهریه ای پذیرش می کند.

روسا یا معاونان سایر دانشگاه های کشور دلایل مختلفی از جمله عدم ابلاغ آیین نامه پذیرش دانشجوی پولی، عدم بررسی موضوع در جلسه هیئت امنا، عدم تصمیم گیری برای سال جاری و سایر موارد را برای نپذیرفتن دانشجوی پولی مطرح کردند