یکی از دلایل موفقیت داوطلبان موفق این است که در زمانهایی که دورهها است. دیگران درس نمی خوانند به شدت درس میخوانند. دوران عید یکی از همین دلیل این دوره را دوره طلایی نامیده ایم. در این دوره کوتاه شما میبه همین توانید جهش قابل ملاحظه ای به پیش داشته باشید به شرط آنکه به دو راهنمایی زیر دقیقا توجه کنید:
اولاً: زیاد زحمت بکشید ...، تفریحات، دید و بازدیدها، مسافرت و تلویزیون را کنار بگذارید و فقط دو روز از عید را به خودتان مرخصی بدهید، (دانش آموزان سال سوم میتوانند چهار روز را تعطیل نمایند.) و در روزهای قبل و بعد تا آنجا که میتوانید درس بخوانید. افرادی که اراده ضعیفی دارند مطمئناً پیشرفت خوبی نخواهند کرد. ما به این گونه داوطلبان توصیه مینماییم خودشان به پدر و مادرشان مراجعه کنند و از آنها بخواهند تا بر کارشان نظارت نمایند.
ثانیاً: با یک نقشه دقیق و طبق یک برنامه جامع درس بخوانید. تا بازده مطالعه شما چند برابر شود. در این مقاله چگونگی تنظیم برنامه جامع را برای شما توضیح میدهیم. فقط باید یکی دو ساعت وقت صرف کنید و طبق روشی که توضیح میدهیم "برنامه جامع" را برای خودتان تنظیم نمائید و سپس با نظم و دقت "برنامه جامع" را اجرا نمائید. آنگاه خواهید دید که سه یا چهار هفته در ایام نوروز برای شما ارزش چند ماه را خواهد داشت و شما جهش بزرگی به جلو خواهید داشت. برنامه جامع را در داخل جداول یک برگ کاغذ A3 بنویسید. آنرا روی یک مقوای بزرگ بچسبانید و به دیوار مقابل میز تحریر خود نصب کنید تا همواره در مقابل چشمانتان باشد. برنامه جامع جایگزین دفتر برنامه ریزی نمی شود و به عنوان مکمل آن استفاده میشود. روی مقوای بزرگ علاوه بر جدول برنامه جامع یک برگ کاغذ A4 که روی آن برنامه هفته را نوشته اید نصب مینمائید. در پایان هر هفته برگه مربوط به هفته قبل را بردارید و پس از جمع بندی کامل از کارهای انجام شده و کارهای انجام نشده، برگه مربوط به هفته بعد را نصب نمائید.
هرگاه بخواهید یک مجموعه کار آموزشی را به صورت کامل انجام دهید یا یک مجموعه درسی را به طور کامل یا نسبتاً کامل دوره نمائید، برنامه جامع تنظیم مینمائید. توصیه ما این است که برنامه جامع را هیچ گاه برای کمتر از دو هفته و یا بیشتر از چهار هفته طراحی نکنید. در هنگام اجرا و در پایان برنامه جامع، باید کارهای انجام شده و انجام نشده را بررسی و ارزیابی نمائید. حداقل یک بار دیگر میتوانید برنامه جامع تنظیم نمائید و آن هم در یک ماهه قبل از برگزاری کنکور سراسری است.
برنامه جامع چه اجزایی دارد برنامه جامع شامل ده ستون میباشد، عنوان های این ستونها به ترتیب عبارتند از: نام درس- تابلوی آموزشی- برنامه آزمون- تصمیمات و اهداف- منابع مطالعاتی پیشنهادی- سایر منابع اطلاعاتی- زمان برای سه هفته- زمان برای هفته اول- زمان برای هفته دوم- زمان برای هفته سوم در اینجا قسمت هایی را که نیاز به توضیح بیشتر دارند معرفی مینمائیم.
1- تابلوی آموزشی- تشخیص وضعیت: در ستون تابلوی آموزشی، ارزیابی خود را درباره وضعیت آموزشی تان در هر درس مینویسید.
الف- میانگین نمرات تراز خود را در هر درس یادداشت نمائید مثلا بنویسید میانگین نمره تراز من در درس فیزیک 5700 بوده است.
ب- به برنامه آزمون های دوره نوروز نگاه کنید. اکنون تشخیص دهید که در کدام فصلها قوی هستید و در کدام فصلها ضعف دارید. نقاط قوت و ضعف خود را به طور جداگانه مشخص کنید.
2- تصمیمات و اهداف + منابع مطالعاتی: در ستون چهارم با توجه به وضعیت درسی خود و با توجه به برنامه آزمونها تصمیماتی اتخاذ مینمایید. دقت کنید که این تصمیمات قابل اجرا باشند مثلاً یکباره تصمیم نگیرید که طی سه هفته دو بار کتابی را دوره نمائید و تمام مسائل آنرا حل کنید و به چند صد تست هم پاسخ دهید! (مطمئناً تصمیمات غیر واقعی قابل اجرا نخواهند بود.) منابع مطالعاتی خود را نیز دقیقا مشخص کنید. برای مطالعه دروس و یادگیری مطالب حتما از کتاب درسی بهره بگیرید. البته ممکن است در یک درس تسلط کافی داشته باشید و نیازی به مطالعه تشریحی آن درس نباشد. مرور یادداشتها و مقداری تمرین و تست زدن برایتان کافی است در این صورت منابع تستی و تمرین را مشخص کنید. تمرین های کتاب درسی، آزمونهای قبلی منابع مفیدی برای تمرین میباشند. سایر منابع دلخواه خودتان را در ستون ششم اضافه کنید تعداد صفحاتی را که میخواهید مطالعه کنید، تعداد مسائل و تعداد تستها را هم بنویسید. پیش از آنکه به فکر تمرین تست های جدید باشید به تمرین و مرور و حل مسائل و تست هایی بپردازید که قبلا آنها را مطالعه نموده اید. باید آنچه را قبلا فراگرفته اید در ذهنتان تثبیت نمائید و آنگاه به مطالب جدید بپردازید.
3- تخمین و تقسیم زمان: پیش بینی کنید که اساسا در ایام نوروز چند ساعت وقت برای مطالعه دارید و برای مطالعه هر درس چند ساعت میتوانید اختصاص دهید. آن دسته از داوطلبانی که تا کنون برنامه متعادل (نرمال) نوشته اند این موضوع را بهتر میتوانند پیش بینی نمایند. اگر دانش آموز هستید و تا روزهای آخر اسفند به مدرسه میروید توجه کنید که زمان مطاله شما قبل از شروع تعطیلات کمتر است و همچنین اگر میخواهید دو روز اول عید را تعطیل کنید این مدت را هم در نظر بگیرید سعی کنید تخمین دقیقی از ساعات مطالعه خود بزنید. مثلا بگویید من در هفته اول میتوانم پنجاه ساعت درس بخوانم سپس این پنجاه ساعت را بین دروس مختلف تقسیم کنید. به اهمیت هر درس و وضعیت خود در هر یک از دروس توجه کنید. اگر هنگام تنظیم برنامه رویاپردازی کنید و تصمیمات بلند پروازانه بگیرید نه تنها نتیجه بهتری کسب نخواهید کرد بلکه تمام زحمتی که برای تنظیم برنامه کشیده اید به هدر خواهد رفت.
برنامه روزانه
پس از نوشتن برنامه جامع، برنامه روزانه تان را تنظیم نمایید. در برنامه روزانه برای هر روز حداکثر 5 درس را در نظر بگیرید. اگر مثلا برای درس فیزیک 10 ساعت در نظر گرفته اید میتوانید آنرا به چهار نوبت مطالعه 2/5 ساعته یا 5 بار مطالعه 2 ساعته تقسیم کنید و روزهای مطالعه را هم مشخص کنید مثلا تصمیم بگیرید چهار نوبت در روزهای شنبه ، دوشنبه ، سه شنبه و چهار شنبه هر بار به مدت 2/5 ساعت فیزیک بخوانید. تکالیف خود را نیز برای هر نوبت مطالعه مشخص کنید آیا فقط کتاب را مطالعه میکنید مساله حل میکنید یا تست هم میزنید. منابع را بنویسید. در ابتدای هر هفته برنامه روزانه را در کنار برنامه جامع روی مقوا نصب کنید در پایان هر روز و در پایان هفته موارد اجرا نشده را در ستون آخر بنویسید و پس از تصحیح و تعدیل و تصمیم گیری مجدد به برنامه هفته بعد بیفزایید.
چند توصیه: