جزئیات پذیرش دانشجویان پولی در دانشگاه ها

با تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان در حالی جذب دانشجوی پولی در دانشگاه‌ها بزودی آغاز خواهد شد که پیش‌بینی می‌شود با اجرای آن از خروج 50 درصد داوطلبان ادامه تحصیل به خارج جلوگیری شود.

به گزارش «جام‌جم» هر چند براساس برنامه پنجم توسعه، دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی مجاز بودند از ظرفیت مازاد بر سهمیه آموزش رایگان خود یا ظرفیت‌های جدیدی که ایجاد می‌کنند، براساس قیمت تمام شده یا توافقی با بخش غیردولتی و با تایید هیات امنا در مقاطع مختلف دانشجو بپذیرند و منابع مالی دریافتی را حسب مورد پس از واریز به خزانه کل به حساب درآمدهای اختصاصی منظور کنند، اما این امر با ایراد شورای نگهبان روبه‌رو شد و پس از آن، مجلسی‌ها به پذیرش مشروط دانشجوی پولی در دانشگاه‌های دولتی رای داده‌اند.

موضوع دانشجوی پولی موضوع ماده 24 قانون برنامه پنجم توسعه است که شورای نگهبان پذیرش آن بدون وجود ضابطه را مغایر با قانون اساسی دانسته بود. به همین دلیل، نمایندگان برای رفع ایراد این شورا تصویب کردند نحوه پذیرش دانشجو در مقاطع مختلف به پیشنهاد هیات امنای دانشگاه‌ها و تایید وزارتخانه‌های ذی‌ربط باشد و در نتیجه پذیرش دانشجوی پولی تقریبا با شرایطی مانند دوره‌های شبانه در دانشگاه‌های دولتی و طی برگزاری آزمون سراسری انجام خواهد شد.

همچنین مقرر شده است تا در مدرک و محل تحصیل دانشجو قید شود که نوع پذیرش وی شهریه‌ای بوده تا با دانشجویی که از طریق کنکور سراسری و با رقابت فشرده‌تری پذیرفته می‌شود، تفکیکی صورت گیرد.این تصمیم در حالی گرفته شده که هنوز بسیاری از استادان دانشگاه و تشکل‌های دانشجویی اجرای این طرح را مغایر با قول رئیس‌جمهور مبنی بر توسعه عدالت آموزشی و باعث بروز تبعیض میان دانشجویان می‌دانند.

دانشجوی پولی یعنی کسب روزی حلال برای دانشگاه‌ها

وزیر علوم و تحقیقات پیش از این در حمایت از پذیرش دانشجوی پولی خطاب به دانشجویان با طرح این سوال که از شما می‌پرسم آیا دانشگاه پولی به طور کلی بد است؟ یا پول کلا بد است؟ گفته بود: پول اگر از مسیر درست به دست آورده شود و هزینه شود، رزقی است حلال و باید خداوند را شکر کرد.

دانشجو با اشاره به این‌که اگر این پول از مسیر حلال به دست آورده شود و در مسیر درست هزینه شود جای شکر دارد، افزود: احیانا ممکن است این پول از مسیر حلال به دست نیامده باشد یا در مسیر صحیح هزینه نشود. دانشجو گفت: اگر دانشگاه‌ها پول حلال دریافت کنند و در مسیر صحیح گسترش آموزش عالی هزینه کند مناسب خواهد بود؟

وزیر علوم تصریح کرد: مطالب فوق را به صورت فرض مطرح کردم و باید توجه داشت که آیا مشکل دارد که پول حلالی گرفته شود تا در مسیر صحیح هزینه شود؟

وی با طرح این سوال که آیا مصوبه جذب دانشجویان پولی در دانشگاه‌های دولتی این روند را دارد، اضافه کرد: اگر این مصوبه به بنده ابلاغ شود، حتما بدانید که بین فردی که از مسیر رقابت علمی وارد دانشگاه شده با فردی که از مسیر پرداخت پول وارد دانشگاه شده تفاوت قائل خواهم شد.

وی افزود: نگاه ما در آموزش عالی این نیست، جوانی که با رقابت علمی وارد دانشگاه شود با جوانی که به صورت پولی وارد دانشگاه شده در یک کلاس و یک جا تحصیل کند و مدارک تحصیلی‌شان یکی باشد.

وزیر علوم در پاسخ به این سوال که آیا نیاز بود دانشجویان پولی وارد دانشگاه‌های دولتی شوند؟ تصریح کرد: اگر بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم تا عدالتی را که مدنظر است، پیدا کنیم مطلوب خواهد بود و اگر برعهده من باشد این دو قشر از دانشجویان را از یکدیگر جدا می‌کند. در عین حال برخی روسای دانشگاه‌ها نیز مهم‌ترین دلیل حمایت از این طرح را استفاده از شهریه این دانشگاه‌ها برای آبادانی و فراهم کردن امکانات آموزشی برای دانشگاه متبوع خود می‌دانند.

جزئیات بیشتر از پذیرش دانشجوی پولی

جعفر قادری، عضو کمیسیون تلفیق مجلس در این باره به فارس توضیح داد: همانند دانشگاه‌های غیرانتفاعی نام این دانشگاه‌ها در دفترچه کنکور با نام «دانشگاه بین‌الملل» فلان شهر مشخص می‌‌شود و میزان هزینه تحصیل بر‌اساس قیمت تمام شده آموزش محاسبه می‌شود.

قادری با اشاره به دیگر اصلاح صورت گرفته تصریح کرد: دانشگاه‌ها نمی‌توانند از ظرفیت‌های موجود خود برای جذب دانشجو به این شیوه اقدام کنند و لازمه جذب دانشجو به این طریق، ایجاد ظرفیت جدید است. وی در توضیح این مطلب افزود: برای نمونه اگر دانشگاه شیراز 40 دانشجو دارد، نمی‌تواند آن را به 50 دانشجو افزایش داده و 10 دانشجوی اضافه را در این دانشگاه جذب کند؛ بلکه این دانشگاه باید ظرفیت جدیدی خارج از دانشگاه و به نام شعبه بین‌المللی دانشگاه شیراز ایجاد و به جذب دانشجو مبادرت کند.

شهریه دانشگاه‌های پولی؛ متوسط شهریه دانشگاه‌های غیرانتفاعی و آزاد

نورالله حیدری، عضو کمیسیون تلفیق نیز درباره میزان شهریه این دانشگاه‌ها و نحوه تعیین آن تصریح کرد: شهریه این دانشگاه باید براساس میزان متوسط شهریه دانشگاه‌هایی باشد که شهریه می‌گیرند.

وی با بیان این‌که تعیین شهریه این دانشگاه‌ها برعهده هیات امنای هر دانشگاه است و آنها تشخیص می‌دهند که شهریه باید به چه مقدار باشد، افزود: به هرحال میزان شهریه باید کمتر از متوسط شهریه دانشگاه‌های غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد باشد.عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات افزود: البته این موضوع در مذاکرات ثبت نشده است، اما در تجزیه و تحلیل‌هایی که شد به دلیل آن‌که این دانشگاه‌ها از امکانات دولت نیز استفاده می‌کنند باید از میانگین شهریه دریافتی دانشگاه‌های غیرانتفاعی و آزاد کمتر باشد.

دانشگاه‌ها خودسرانه دانشجوی پولی نگیرند

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات تاکید کرد: هیچ دانشگاهی از ظرفیت موجود برای جذب این دانشجویان نمی‌توانند استفاده کنند؛ همچنین اجباری برای داوطلبان در انتخاب دانشگاه‌ها وجود ندارد و آنها می‌توانند هر دانشگاهی را که می‌خواهند انتخاب کنند.

آمارهای وحشتناک از خروج داوطلبان ادامه تحصیل به خارج

حیدری با بیان این‌که اگر ما چنین تدابیری نداشته باشیم، چه بخواهیم و چه نخواهیم یک عده از طریق پذیرش کنکور و هر شیوه دیگری وارد دانشگاه نمی‌شوند، افزود: این افراد یا باید ترک تحصیل کنند یا باید در دانشگا‌‌ه‌های غیرانتفاعی و آزاد ادامه تحصیل دهند، یا متاسفانه مانند عده‌ای به دلیل داشتن تمکن مالی برای ادامه تحصیل به دانشگاه‌های خارج از کشور بروند.وی اضافه کرد: آمارهای وحشتناکی داریم از کسانی که به دلیل داشتن تمکن مالی برای تحصیل به خارج از کشور رفته‌اند. حیدری پیش‌بینی کرد: مشروط به این‌که ما هم رشته‌هایی که این داوطلبان به دنبالش هستند را ایجاد کنیم، می‌توانیم‌ بیش از 50 درصد در همین وهله اول از خروج دانشجویان جلوگیری کنیم.

از سوی دیگر علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که نیاز است تا این روند از سوی سازمان بازرسی کل کشور و سایر حوزه‌های بازرسی پایش شود، اظهار کرد: علت این پایش جلوگیری از تخلفات روسای دانشگاه‌هاست، زیرا پذیرش دانشجوی پولی امری در ظاهر خوشایند است و برخی دانشگاه‌ها ممکن است به منظور رفع مشکلات مالی خود اقدام به تخلفاتی در پذیرش دانشجوی پولی کنند.

به هرحال با تصویب نهایی این طرح در شورای نگهبان، شمارش معکوس برای ابلاغ آیین‌نامه اجرایی آن از سوی دولت آغاز شده است، اما هنوز زمان دقیق پذیرش دانشجوی پولی از طریق آزمون‌های سراسری سازمان سنجش مشخص نیست.